Polak na orbicie. Udany start misji Ax-4 z udziałem Sławosza Uznańskiego. Bałtycki bursztyn trafił do kosmosu

25 czerwca 2025 roku o godzinie 8:31 czasu polskiego z platformy LC-39A w Kennedy Space Center na Florydzie wystartowała rakieta Falcon 9, wynosząc na niską orbitę okołoziemską kapsułę Crew Dragon. Na jej pokładzie znalazł się m.in. dr inż. Sławosz Uznański-Wiśniewski – drugi Polak w historii, który poleciał w kosmos, oficjalnie reprezentujący Europejską Agencję Kosmiczną (ESA).

na świecie sprzęt i technologie wiadomości

Dzisiaj   |   09:31   |   Źródło: Gazeta Morska   |   Opracował: Kamil Kusier   |   Drukuj

fot. ESA

Misja Ax-4, realizowana we współpracy z prywatnym operatorem Axiom Space, potrwa około 14 dni i obejmuje szereg eksperymentów naukowych oraz testów technologicznych prowadzonych na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Część z nich została przygotowana przez polskie zespoły badawcze i inżynieryjne.

Technologie o morskim rodowodzie

W ramach misji przewidziano testy urządzeń i sensorów opartych na rozwiązaniach wykorzystywanych dotychczas w przemyśle morskim i podwodnym. Dotyczy to m.in. technologii odpornych na korozję i ekstremalne warunki środowiskowe, układów zarządzania wilgotnością, a także narzędzi diagnostycznych przydatnych w systemach zamkniętych, takich jak jednostki pływające dalekiego zasięgu czy platformy offshore.

Współpraca pomiędzy polskimi uczelniami technicznymi a firmami związanymi z gospodarką morską pokazuje, że rozwiązania projektowane z myślą o pracy na oceanach mogą być z powodzeniem adaptowane do warunków orbitalnych.

Bursztyn na pokładzie Crew Dragon

W ramach symbolicznego bagażu osobistego Sławosz Uznański zabrał na pokład kapsuły m.in. kawałek polskiego bursztynu. Ten gest ma charakter nie tylko pamiątkowy, ale i kulturowy – bursztyn jako "złoto Bałtyku" to naturalny symbol regionu Morza Bałtyckiego, a zarazem nawiązanie do dziedzictwa związanego z historią polskiej żeglugi, handlu i rzemiosła.

Obecność bursztynu w przestrzeni kosmicznej to także hołd dla morskiego charakteru Polski oraz dla środowisk nadmorskich, które od wieków budują gospodarczy i tożsamościowy fundament kraju.

"Kosmos dla wszystkich". Przesłanie astronauty po starcie

Tuż po osiągnięciu orbity, dr Sławosz Uznański wygłosił oficjalne przesłanie, w którym odniósł się do narodowego charakteru swojej misji:

- Drogie Polki i Polacy, dziś robimy ogromny krok ku przyszłości Polski. Polski opartej na nauce. Niech ta misja będzie początkiem epoki, w której nasza odwaga i nieustępliwość kształtują nowoczesną Polskę. Dla nas i dla wszystkich pokoleń. Kosmos zawsze jednoczył ludzi, zabieram dziś z Ziemi cząstkę każdego z Was. Waszej siły i waszej nadziei, waszego zaufania.

Słowa te wybrzmiewają szczególnie silnie w kontekście zaangażowania całego sektora przemysłowego i naukowego w rozwój technologii przyszłości – także tych, które wywodzą się z zaplecza morskiego.

Misja i planowany powrót

Po zadokowaniu kapsuły Dragon do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, załoga misji Ax-4 rozpocznie serię eksperymentów zaplanowanych przez ESA, Axiom Space oraz partnerów krajowych. Wśród nich znajdują się badania z zakresu biologii komórkowej, inżynierii materiałowej i diagnostyki systemowej.

Planowany powrót kapsuły przewidywany jest na połowę lipca. Lądowanie – zgodnie z procedurą – odbędzie się poprzez wodowanie na Oceanie Atlantyckim, z udziałem wyspecjalizowanych jednostek odzyskujących Crew Dragon z powierzchni morza.

Zaangażowanie POLSA – impuls dla polskiej obecności w kosmosie

Misja Ax-4 to również wyraźny dowód rosnącego zaangażowania instytucjonalnego Polski w sektor kosmiczny. Polska Agencja Kosmiczna (POLSA), działając we współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii oraz Europejską Agencją Kosmiczną, przeznaczyła na wsparcie misji 65 milionów euro, co stanowi równowartość około 278 milionów złotych. Środki te pozwoliły sfinansować m.in. udział astronauty, pakiet eksperymentów oraz komponenty technologiczne przygotowane przez polskie instytucje naukowe i przemysłowe.

Wsparcie to jest nie tylko inwestycją w bieżącą misję, lecz również w rozwój kompetencji krajowego sektora kosmicznego – w tym firm o rodowodzie morskim, działających na styku inżynierii, automatyki i nowoczesnych materiałów.

Sukces nauki. Polska wykorzysta szansę?

Udział polskiego astronauty w misji Ax-4 to nie tylko sukces krajowej nauki, ale także wyraźny sygnał, że Polska buduje trwałą pozycję w globalnym przemyśle kosmicznym. Technologie inspirowane doświadczeniami morskimi – od nawigacji po zarządzanie zasobami w trudnym środowisku – znajdują dziś swoje zastosowanie na orbicie.

Symboliczne zabranie przez astronautę fragmentu polskiego bursztynu jest wyrazem szacunku dla tradycji, kultury i dziedzictwa Bałtyku. To pokazuje, że współczesna eksploracja kosmosu może łączyć nowoczesność z narodową tożsamością, nadając im nowy – orbitalny – wymiar.

Załoga misji Ax-4

Misja Ax-4 realizowana jest przez czteroosobowy zespół międzynarodowy:

• Peggy Whitson (USA) – dowódczyni misji, była astronautka NASA, rekordzistka pod względem czasu spędzonego w kosmosie wśród Amerykanów, weteranka trzech misji na ISS.
• Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska) – inżynier ESA, doktor nauk technicznych, specjalista ds. promieniowania kosmicznego i układów elektronicznych, były operator akceleratora CERN.
• Shubhanshu Shukla (Indie) – specjalista z zakresu inżynierii materiałowej i technologii lotniczych, uczestnik programu Gaganyaan, reprezentant sektora prywatnego.
• Tibor Kapu (Węgry) – lekarz i badacz, przedstawiciel węgierskiego programu kosmicznego Hunor, skoncentrowany na badaniach biomedycznych w mikrograwitacji.

Każdy z członków załogi wnosi do misji unikalne kompetencje, a ich współpraca jest przykładem rosnącej roli partnerstw międzynarodowych w eksploracji kosmosu z udziałem sektora komercyjnego i państwowego.

Postaw nam kawę, a my postawimy na dobrą morską publicystykę! Wspieraj Gazetę Morską i pomóż nam płynąć dalej - kliknij tutaj!

sławosz uznański POLSA polska agencja kosmiczna misja ax-4 spacex

komentarze

---

wpisz treść

SKOMENTUJ

nick

Dodaj pierwszy komentarz