397. rocznica Bitwy pod Oliwą. Symbol polskiej potęgi morskiej i zwycięstwa nad szwedzką armadą

28 listopada 1627 roku flota polska odniosła zwycięstwo nad eskadrą szwedzką w słynnej Bitwie pod Oliwą. Było to jedno z najważniejszych wydarzeń morskich w historii Rzeczpospolitej, pokazujące determinację i zdolność kraju do obrony interesów na Bałtyku.

historia marynarka wojenna wiadomości

28 listopada 2024   |   12:11   |   Źródło: Gazeta Morska   |   Opracował: Kamil Kusier   |   Drukuj

fot. Sztambuch gdański Heinricha B? hme

Konflikt z morską potęgą tuż przy polskim wybrzeżu 

W pierwszej połowie XVII wieku Bałtyk był polem rywalizacji między Rzecząpospolitą a Szwecją. Król Gustaw II Adolf rozpoczął blokadę Gdańska, strategicznego portu Rzeczpospolitej, co uderzało w handel morski. W odpowiedzi król Zygmunt III Waza zlecił stworzenie floty wojennej, która mogłaby stawić czoła Szwedom. W krótkim czasie zgromadzono dziesięć okrętów bojowych, które odegrały kluczową rolę w bitwie.

Królewska marynarka wojenna liczyła wówczas 10 okrętów, w skład których wchodziły:

• Święty Jerzy (Sankt Georg) – galeon, 31 dział, 400 t.
• Latający Jeleń (Fliegender Hirsch) – galeon, 20 dział, 300 t.
• Panna Wodna (Meerweib) – pinka, 12 dział, 160 t.
• Czarny Kruk (Schwarzer Rabe) – fluita, 16 dział, 260 t.
• Żółty Lew – pinka, 10 dział, 120 t.
• Wodnik (Meerman) – galeon, 17 dział, 200 t.
• Król Dawid (König David) – galeon, 31 dział, 400 t.
• Arka Noego – pinka, 16 dział, 180 t.
• Biały Lew – fluita, 8 dział, 200 t.
• Płomień (Feuerblase) – fluita, 18 dział, 240 t.

Przebieg bitwy

Bitwa rozpoczęła się, gdy polskie okręty, dowodzone przez admirała Arenda Dickmanna, zaatakowały eskadrę szwedzką patrolującą Zatokę Gdańską. Kluczowym starciem było zdobycie galeonu "Tigern", okrętu flagowego Szwecji. W trakcie walki zniszczono także szwedzki okręt "Solen", który został wysadzony przez własną załogę.

Mimo zwycięstwa, Polska poniosła stratę w postaci śmierci Arenda Dickmanna, który zginął od przypadkowej kuli​

Znaczenie zwycięstwa

Bitwa pod Oliwą zakończyła się sukcesem Rzeczpospolitej. Wygrana zmusiła Szwecję do chwilowego odstąpienia od blokady Gdańska, przywracając handel morski. Zwycięstwo to miało również ogromne znaczenie propagandowe – pokazało, że Polska może skutecznie rywalizować na morzu nawet z silnymi flotami. Dziś bitwa ta symbolizuje determinację i morskie aspiracje dawnej Rzeczpospolitej​.

Nie bez powodu o 28 listopada 1627 roku mówiono, że to dzień, kiedy zaszło Słońce (ze względu na nazwę szwedzkiego okrętu "Solen") i zrodziła się Polska Marynarka.

Dziedzictwo bitwy

Bitwa pod Oliwą upamiętniana jest jako przykład polskiego kunsztu wojennego i strategicznego znaczenia Bałtyku. Bohaterska postawa załóg okrętów oraz dramatyczne wydarzenia tego dnia do dziś inspirują historyków i entuzjastów marynistyki.

To wydarzenie przypomina, że historia Rzeczpospolitej to nie tylko sukcesy na lądzie, ale także odważne działania na wodach Bałtyku, które wpłynęły na kształt europejskiej polityki morskiej w XVII wieku.

28 listopada 2024 roku obchodzimy 397. rocznicę Bitwy pod Oliwą. Ten dzień ma znaczenie szczególne w historii Marynarki Wojennej, bowiem to właśnie 28 listopada 1918 roku marszałek Józef Piłsudski wydał rozkaz, który nakazywał utowrzyć Marynarkę Wojenną RP.

"Z dniem 28 listopada 1918 roku rozkazuję utworzyć marynarkę polską, mianując jednocześnie pułkownika marynarki Bogumiła Nowotnego szefem Sekcji Marynarki przy Ministerstwie Spraw Wojskowych" - Józef Piłsudski

_______________________________________________

Imieniem admirała Arenda Dickmanna nazwano jacht szkoleniowy Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni - s/y Admirał Dickman. To pełnomorski jacht typu Delphia 40, na którym załoga zwyciężyła w 2013 roku w prestiżowych regatach The Tall Ships Races.

W latach 20-30 XX wieku polska flota posiadała również polski okręt rzeczny ORP "Admirał Dickman", który wchodził w skład Flotylli Pińskiej z okresu międzywojennego. Jednostka o napędzie bocznokołowym, klasyfikowana jako statek uzbrojony. W latach 20-30 XX wieku polska flota posiadała również polski okręt rzeczny ORP "Admirał Dickman", który wchodził w skład Flotylli Pińskiej z okresu międzywojennego. 

Na początku lat 40. minionego wieku planowana była budowa nowych okrętów dla Flotylli Rzecznej, niestety jednostki te nie powstały przed wojną. Budowę ich zlecono w kwietniu 1939 roku, a zgodnie z rysunkami kierownika Biura Konstrukcyjnego inż. Piotra Podkowicza, pierwszy z okrętów miał otrzymać nazwę "Admirał Dickman".

Ostatnim dowódcą Flotylli Rzecznej Marynarki Wojennej był kmdr Witold Zajączkowski, awansowany przez generała broni Władysława Andersa na stopień admirała, jednak awansu nie przyjął.

Obserwuj Gazetę Morską w mediach społecznościowych! X (Twitter), Facebook, Instagram, Threads, YouTube i czytaj gazetamorska.pl.

bitwa pod oliwą arend dickmann królewska marynarka wojenna bitwy morskie rzeczpospolitej historia marynarki wojennej

komentarze

---

Dodaj komentarz...

Skomentuj

Nick

Dodaj pierwszy komentarz.