SS United States w swojej ostatniej podróży. Stanie się największą sztuczną rafą koralową na świecie

Był najszybszy, najbardziej nowoczesny i miał służyć przez dekady. Dziś SS United States, niegdyś symbol amerykańskiej dominacji na oceanach, kończy swoje życie w sposób równie niezwykły, jak je rozpoczął. Zamiast złomowania czeka go los podwodnej atrakcji – stanie się największą sztuczną rafą na świecie, przyciągającym zarówno morskie stworzenia, jak i nurków z całego globu.

historia na świecie porty przemysł stoczniowy trójmiasto

26 lutego 2025   |   09:09   |   Źródło: Gazeta Morska   |   Opracował: Kamil Kusier   |   Drukuj

Historia SS United States

SS (ang. steam ship) United States – amerykański transatlantyk wybudowany w 1952 r. w stoczni w Newport News w stanie Wirginia w USA (koszt 76 milionów dolarów). W 1952, w swoim pierwszym rejsie, zdobył Błękitną Wstęgę Atlantyku, osiągając prędkość 35,59 węzłów w kierunku wschodnim i 34,51 węzłów w kierunku zachodnim. Wycofany z eksploatacji w roku 1969.

Ostatnia podróż SS United States

Zabytkowy liniowiec SS United States, niegdyś symbol amerykańskiej myśli inżynieryjnej i dumy transatlantyckiej floty, opuścił w środę nabrzeże rzeki Delaware w Filadelfii. Statek udaje się w ostatni rejs do Mobile w stanie Alabama, gdzie przejdzie prace przygotowawcze przed zatopieniem u wybrzeży Florydy. Tam stanie się największą sztuczną rafą na świecie.

Plan przekształcenia SS United States w atrakcję dla nurków jest efektem współpracy władz hrabstwa Okaloosa na Florydzie, które liczy na znaczne korzyści turystyczne. Wrak ma wzbogacić zbiorowisko ponad 500 sztucznych raf znajdujących się w tamtejszych wodach, stwarzając idealne środowisko dla życia morskiego oraz nowy cel dla entuzjastów nurkowania. Szacuje się, że projekt może przynieść miliony dolarów rocznych dochodów dla lokalnej branży turystycznej, w tym centrów nurkowych, firm czarterowych i hoteli.

Koszty i przygotowania do zatopienia

Zrealizowanie tego przedsięwzięcia wiąże się z kosztami przekraczającymi 10 milionów dolarów oraz procesem czyszczenia, transportu i zatapiania, który może potrwać nawet półtora roku. Decyzja ta zapadła kilka miesięcy po zakończeniu wieloletniego sporu o czynsz pomiędzy konserwatorium SS United States Conservancy a właścicielem terenu, na którym statek był zacumowany.

Konstrukcja i eksploatacja SS United States

Rząd USA i dowództwo US Navy udzielały pożyczek na budowę liniowca, którego właścicielem był armator United States Lines, ponieważ statek miał być po ewentualnej szybkiej adaptacji największym transportowcem wojska i krążownikiem pomocniczym. Byłby w stanie przewieźć 14 tys. żołnierzy z pełnym wyposażeniem całej dywizji, toteż jego projekt i wykonanie były utrzymywane w ścisłej tajemnicy. Korzystając z doświadczeń zdobytych w czasie II wojny światowej zaprojektowano częściowo podwójny kadłub i rozbudowany podział wodoszczelny.

Jego dwie siłownie turbinowe wraz z kotłami rozmieszczono w oddalonych od siebie przedziałach, co spowodowało, że kominy były rozmieszczone dość daleko od siebie. Siłownie napędzały 4 śruby. Przewidziano komory amunicyjne, centrale ogniowe i nasłuchowe oraz miejsce na duże zapasy żywności i zapasy paliwa, co dawało United States zasięg ponad 10 tys. mil morskich bez bunkrowania. Wodę uzyskiwano z wyjątkowo dużej instalacji do odparowywania wody morskiej. Oficjalnie prędkość maksymalną określono na poziomie 36 węzłów, jednak w rzeczywistości statek mógł osiągać prędkość 44 węzłów.

Złoty okres SS United States

Statek miał 12 pokładów i był budowany w systemie montażu uprzednio prefabrykowanych części w suchym doku. Był szczególnie zabezpieczony od ognia – praktycznie niepalny, ponieważ wykonany był ze stali i aluminium, a wykończony materiałami ogniotrwałymi.

Wodowanie miało miejsce 23 czerwca 1952, a matką chrzestną została żona senatora Toma Connally'ego. W pierwszy rejs United States wyruszył 3 lipca 1952 na trasie z Nowego Jorku do Hawru i Southampton. Rejsy na pokładzie United States cieszyły się dużą popularnością, a obłożenie miejsc wynosiło ponad 90%. W ciągu pierwszych dwóch lat przewiózł 140 tysięcy pasażerów ze średnią szybkością 30,73 węzła.

Upadek żeglugi transatlantyckiej

W połowie lat 60. XX wieku żegluga transatlantycka zaczęła się załamywać, na co wpływ miały rosnące koszty eksploatacji oraz gwałtowny rozwój lotnictwa pasażerskiego. W 1970 roku szlak północnoatlantycki przebyło niemal osiem i pół miliona pasażerów, ale z tego tylko niecałe 250 tysięcy (3%) drogą morską. To zdecydowało o losach transatlantyków, w tym także United States.

Późniejsze losy SS United States

Gdy United States przybył w 1969 roku do Newport News na doroczny przegląd, właściciel niespodziewanie zdecydował o wycofaniu statku z eksploatacji. Przez kolejne lata jednostka kilkukrotnie zmieniała właścicieli. W 1992 r. statek został przeholowany do Turcji, a następnie na Ukrainę, gdzie usunięto azbest. Od 1996 roku United States cumował w Filadelfii, czekając na dalsze decyzje.

W 1999 roku powstała fundacja "SS United States Foundation" oraz organizacja "SS United States Conservancy", którym udało się wpisać statek na listę pamiątek narodowych, ratując go przed złomowaniem.

W 2003 roku Norwegian Cruise Line zakupiło statek z zamiarem przywrócenia go do służby, jednak ostatecznie projekt ten nie został zrealizowany.

SS United States – legenda transatlantyków

SS United States był ostatnim liniowcem transatlantyckim, który zdobył Błękitną Wstęgę Atlantyku. Utracił ją w roku 1990 na rzecz katamarana "Hoverspeed Great Britain", ale nadal pozostaje posiadaczem tytułu w kierunku zachodnim.

Zatopienie tak znamienitego liniowca budzi mieszane uczucia w środowisku miłośników historii morskiej. Jedni uważają to za godne zakończenie legendy, inni żałują, że nie udało się zachować statku jako pływającego muzeum. Jednak jedno jest pewne – SS United States nawet po zatopieniu pozostanie ważnym elementem historii marynarki i świadectwem inżynieryjnej doskonałości.

Postaw nam kawę, a my postawimy na dobrą morską publicystykę! Wspieraj Gazetę Morską i pomóż nam płynąć dalej - kliknij tutaj!

ss united states steam ship ss united states conservancy rafa koralowa floryda

komentarze

---

wpisz treść

SKOMENTUJ

nick

Dodaj pierwszy komentarz