87 lat w służbie biało-czerwonej. ORP Błyskawica, świadek historii i symbol Marynarki Wojennej z Virtuti Militari

ORP Błyskawica to unikatowy zabytek klasy zerowej i najstarszy zachowany niszczyciel na świecie. Jest weteranem II wojny światowej, a zarazem jedynym alianckim okrętem bojowym, który brał aktywny udział w działaniach zbrojnych przez cały okres wojny – od 1 września 1939 roku do 8 maja 1945 roku. 25 listopada 2024 r. mija 87 lat ORP Błyskawicy pod biało-czerwoną banderą.

historia marynarka wojenna

25 listopada 2024   |   20:38   |   Źródło: Gazeta Morska   |   Opracował: Kamil Kusier   |   Drukuj

fot. Niszczyciel ORP Błyskawica w doku wykończeniowym w Southampton / Narodowe Archiwum Cyfrowe

Powstanie i początek służby

ORP Błyskawica to polski niszczyciel klasy Grom, zwodowany w 1936 roku w stoczni w Cowes, Wielka Brytania. Okręt został zaprojektowany jako jeden z najnowocześniejszych w swojej klasie, zdolny do rozwijania prędkości ponad 39 węzłów. Oficjalnie wcielony do służby w 1937 roku, szybko stał się jednym z symboli modernizacji Polskiej Marynarki Wojennej w okresie międzywojennym.

II wojna światowa – od początku do końca

Już 1 września 1939 roku ORP Błyskawica rozpoczął swoją wojenną misję, unikając internowania i kierując się do Wielkiej Brytanii w ramach operacji Peking. Przez cały okres wojny niszczyciel brał udział w licznych misjach, w tym eskortowaniu konwojów atlantyckich, akcjach przeciwko niemieckim U-Bootom oraz wsparciu alianckich operacji desantowych. Był to jedyny aliancki okręt bojowy, który uczestniczył aktywnie w działaniach od pierwszego dnia wojny aż do jej zakończenia 8 maja 1945 roku.

Zasługi w bitwach i obronie cywilów

ORP Błyskawica zapisał się szczególnie w pamięci jako bohater obrony miasta Cowes w 1942 roku. Podczas niemieckiego nalotu okręt aktywnie wspierał ludność cywilną, osłaniając miasto ogniem przeciwlotniczym. Za tę akcję załoga okrętu otrzymała liczne wyrazy uznania, a Cowes do dziś utrzymuje symboliczne więzi z Polską.

- Dokonania polskich marynarzy są pamiętane. W brytyjskim Cowes do dziś odbywają się obchody upamiętniające heroiczną obronę tego miasta w wykonaniu ORP Błyskawica. Gdyby nie ogień broni przeciwlotniczej polskiego niszczyciela, to noc z 4 na 5 maja 1942 r. byłaby najtragiczniejsza w historii tego miasta. Ciekawostką tego wydarzenia jest też to, że „Błyskawica” broniła miasta, w którym powstała. Bo zbudowano ją właśnie stoczni JS White w Cowes - mówił w rozmowie z Gazetą Morską dr Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej.

Po wojnie – ambasador na morzu

Po zakończeniu II wojny światowej ORP Błyskawica wrócił do Polski, gdzie pełnił służbę w Marynarce Wojennej do 1976 roku. Po wycofaniu ze służby został przekształcony w okręt-muzeum, cumujący w Gdyni. Jest dziś jednym z najstarszych niszczycieli na świecie i symbolem dziedzictwa morskiego Polski.

Okręt-muzeum i świadek historii na straży pamięci

Obecnie ORP Błyskawica pełni rolę edukacyjną, przyciągając rocznie tysiące turystów z kraju i zagranicy. Jako jedyny polski okręt uhonorowany Krzyżem Złotym Orderu Wojennego Virtuti Militari, pozostaje ważnym świadkiem historii oraz symbolem męstwa i oddania polskich marynarzy.

Dziś okręt-muzeum nie tylko przypomina o wielkich dokonaniach Polskiej Marynarki Wojennej, ale także odgrywa rolę ambasadora polskiego dziedzictwa morskiego. Jego historia jest żywym dowodem na niezłomność i odwagę marynarzy, którzy przez lata strzegli polskich wód i walczyli o wolność na morzu.

ORP Błyskawica w liczbach

ORP Błyskawica to niszczyciel o imponujących parametrach, jak na swoje czasy. Okręt miał 114 metrów długości, 11,3 metra szerokości i zanurzenie wynoszące 3,3 metra. Przy pełnym obciążeniu jego wyporność wynosiła 2140 ton. Napędzały go turbiny parowe o mocy 54 000 KM, umożliwiające rozwinięcie prędkości aż 39,5 węzła (ok. 73 km/h).

Uzbrojenie okrętu obejmowało m.in. 7 dział kalibru 120 mm, 4 działka przeciwlotnicze kalibru 40 mm oraz 6 wyrzutni torpedowych kalibru 550 mm. Podczas II wojny światowej Błyskawica przepłynęła dziesiątki tysięcy mil morskich, eskortując konwoje, wspierając operacje desantowe i walcząc z niemieckimi U-Bootami.

Obserwuj Gazetę Morską w mediach społecznościowych! X (Twitter), Facebook, Instagram, Threads, YouTube i czytaj gazetamorska.pl.

marynarka wojenna rp marynarka wojenna ii wojna światowa orp błyskawica historia marynarki wojennej

komentarze

---

Dodaj komentarz...

Skomentuj

Nick

Dodaj pierwszy komentarz.